Flaubert, Kafka, Holzer, ja - relacja.

Relacja komentarzy z tłem historycznym/socjologicznym/pejzażem wewnętrznym

            Każdy komentarz czy tekst autorstwa wspomnianych G. Flauberta, F. Kafki, J. Holzer powstał w określonym kontekście historycznym, socjologicznym czy osobistym.

W słowniku komunałów Flauberta najistotniejsze wydaje się dzisiaj tło historyczne (np. Żyrondyści – raczej żałośni, niż godni potępienia). W momencie tworzenia dzieła należałoby raczej mówić w pierwszej kolejności o tle socjologicznym (np. Chirurdzy – kamienne serca, zwać ich rzeźnikami). Być może pewne komunały autorstwa francuskiego pisarza miały wówczas dodatkowe tło osobiste, które z biegiem czasu zaniknęło.

W kontekście F. Kafki najistotniejsze wydaje się być tło osobiste. Wewnętrzne rozterki autora i potrzeba przelewania myśli na papier są ważniejsze niż osadzanie ich w kontekstach historycznym i socjologicznym (np. Jak można cieszyć się światem poza chwilami, kiedy ucieka się od świata). Kafka (a raczej Brod) chciał być uniwersalny i w pewnym sensie przełożyć swoje doświadczenia na ogół.

Przykład J. Holzer to przykład podobny do Flauberta. W tym momencie najistotniejszym tłem jest tło socjologiczne (np. Każda nadwyżka jest niemoralna). Z biegiem czasu, co już zresztą się dzieje, tło historyczne zacznie mieć większe znaczenie (np. Grzech to metoda kontrolowania społeczeństwa). U Holzer nie ma tła osobistego. Zabieg pozbywania się postaci autora i celowe uogólnianie truizmów na to wskazują.

W moim przypadku osobiste tło miewa znaczenie, ale nie jest możliwe jego zdekodowanie przez osoby odbiorcze, niezaangażowane w mój proces twórczy. Tło historyczne i socjologiczne odgrywają również istotną rolę, zaś jako najważniejsza uznałbym tło socjologiczne. Z tym, że jest to tło ograniczone do konkretnej grupy ludzi, mogących zdekodować takie działanie, tj. w przypadku dzieł tworzonych po polsku są to ludzie, posługujący się biegle językiem polskim, znający polską kulturę (np. Czy konie mnie słyszą?, odwołujący się do filmu Miś) czy znającym sytuację dziejącą się w kraju i na świecie (np. TVP INFO & chill, odwołującą się do propagandowego przekazu telewizji publicznej oraz memicznego wręcz netflix&chill), zaś w przypadku dzieł tworzonych w języku angielskim kontekstowość nie jest aż tak pogłębiona, co wynika z braku mojej biegłości w obrębie innych kultur (np. You’re not you, when your horny, będące parafrazą reklamy batonika Snickers, gdzie w oryginale mamy you’re not you, when you’re hungry). Teksty angielskie w moim przypadku cechuje płytkość oraz gra z jednym, maksymalnie dwoma kontekstami, które mogą zdekodować również osoby, niewywodzące się z kręgu innej niż polskiej kultury.